„Kamień Tatarski” to największy na Mazurach głaz narzutowy pozostawiony przez ustępujący lodowiec.
(odległość od zamku Nidzica 2,7 km – 6 min samochodem)
Jest to przeobrażony, różowy granitognejs, który uległ sprasowaniu. Jego obecne wymiary to: obwód 19 m, długość 6,5 m, szerokość 4m, wysokość 1,8 m. Jednak ile głazu tkwi w ziemi, nie wie nikt. Wymiary kamienia zmieniały się z biegiem lat na skutek rozbijania, w celu wyrobu kamieni młyńskich i budowlanych. Przez dzieci uważany za najstarszą zjeżdżalnię w Powiecie Nidzickim .
Nazwa „Kamień Tatarski” wywodzi się od legendy ”o Janie Nowaku”
Historia
Podczas „Potopu szwedzkiego" 1655-1660 nad Rzeczpospolita zawisło wielkie niebezpieczeństwo, grożące nawet rozbiorem państwa. Z najeźdźcą szwedzkim sprzymierzyli się Kozacy i Książe Siedmiogrodu Jerzy Rakoczy, wspólnie uderzając na Rzeczpospolita. Skorzystał z tej sytuacji elektor Prus Fryderyk Wilhelm, dotychczasowy lennik króla Polski, który wypowiedział mu posłuszeństwo i również przeszedł na stronę Szwedów. W celu ukarania niesfornego lennika, król Polski
zorganizował wyprawę odwetowa pod dowództwem hetmana Wincentego Gosiewskiego, który wraz ze sprzymierzonymi Tatarami w bitwie pod Prostkami w 1656r, pobił wojska elektorskie. Tatarzy spustoszyli płn-wsch Powiaty Prus.
Legenda Według legendy jeden z czambułów tatarskich ruszył w kierunku zachodnim i dotarł pod Nidzice. Podczas oblężenia miasta, niejaki Jan Nowak wartownik zamkowy wystrzałem armatnim z zamku (w którym wówczas stacjonowała załoga szwedzka), trafił ucztującego w namiocie (przy wielkim kamieniu) wodza tatarskiego. Wojska tatarskie ruszyły w stronę miasta. Lokalny bohater używszy swej wybujałej fantazyji, czym prędzej skrył się, bojąc się tatarskiego odwetu (w kupie końskiego łajna). Tam po trzech dniach odnalazła go jego poślubiona. Poszukiwała swego bohatera, który przez miasto również został doceniony. Po dziś dzień Jan Nowak jest w mieście poważany i po dziś dzień występuje na skrzynkach pocztowych jako adresat. Czy jest to przypadek ? Legenda tego wydarzenia utrwalana była przez wieki w sztukach teatralnych. Rzeczą nie do końca wyjaśnioną jest to, czy na pewno byli to tatarzy, czy też mazowszanie za nich przebrani liczący na łatwe łupy.
Czy i jakie znaczenie mógł mieć dla plemion pruskich jeden z największych głazów narzutowych na terenie obecnych Mazur, znany nam jako nasz "Kamień Tatarski"? - Czy pełnił funkcję pruskiego świętego miejsca? - Czy oddawano mu cześć jako jednemu z pruskich bóstw? Odpowiedź na powyższe pytania pozostawiamy w Państwa gestii.